Drugscommissariaat (CNDC) : 'Toename van poly-druggebruik en detectie van nieuwe psychoactieve stoffen in het verkeer'

Het Drugscommissariaat (CNDC) en het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) presenteren de resultaten van alcohol- en drugcontroles in het verkeer.

Deze gegevens benadrukken de voortdurende inspanningen van de overheid om de verkeersveiligheid te waarborgen en problematisch gebruik op te sporen.

Het NICC en het CNDC presenteren samen de cijfers van de analyse omdat deze beeldvorming de basis vormt van impactvol beleid, dat  gericht is op het verminderen van het aantal bestuurders onder invloed om zo de verkeersveiligheid te verhogen. Deze analyseresultaten moeten beleidsmakers op vlak van preventie en handhaving ertoe aanzetten om enerzijds nog meer in te zetten op alternatieven voor eigen vervoer (vermijden dat mensen onder invloed achter het stuur kruipen) en anderzijds op sensibilisering zodat het gedrag van potentiële bestuurders onder invloed wijzigt.

Resultaten 2023/2024:

• België nationaal 2023: 12636 inbreuken “rijden onder invloed van drugs”; 36 positieve bestuurders per dag.
• NICC analyses 2024: 8500 speekselstalen voor drugs, 330 bloedafnames voor alcohol en 440 rijgeschiktheidsdossiers.

Belangrijkste bevindingen en aanbevelingen:

• Er is een  gecoördineerde aanpak tussen justitie en binnenlandse zaken.  Andere departementen dienen aan te sluiten om tot een interdisciplinaire aanpak van dit maatschappelijk veiligheidsprobleem te komen; Vernieuwde checklist die het éénvoudiger maakt voor de politie om op het terrein snel een objectieve selectie te maken van bestuurders onder invloed;
• De Belgische DUID-wetgeving zet alles op alles voor een efficiënte aanpak op het terrein en in het laboratorium; hierdoor staat België ook internationaal gekend als een te volgen voorbeeld. Desondanks, zijn verbeteringen nodig, onder andere de verplichting tot staalafname  ;
• Het aantal vals-positieve speekseltestresultaten op het terrein blijft aanvaardbaar: ongeveer 9%;
• Cannabis (58%), Cocaïne (33%), Amfetamine (13%) zijn de meest gedetecteerde componenten.
• Uitgebreidere laboratoriumanalyses hebben bijgedragen aan het opsporen van andere componenten zoals ketamine, cathinones (“mefi”), metamfetamine en semi-syntethische cannabinoïden.
• Multi-drug en alcohol gecombineerd met drugs verhogen het risico en worden ook steeds meer simultaan genomen/gedetecteerd.

Trends en ontwikkelingen:

• Voortdurende inzet op controles: de overheid blijft zich inzetten voor alcohol- en drugcontroles en de opvolging van mogelijk problematisch gebruik via rijgeschiktheidsonderzoeken.
• Toename van poly-drug gebruik: een trend die zowel nationaal als internationaal wordt opgemerkt. Multi-druggebruik en/of de combinatie van alcohol verhogen het risico!
• Detectie van NPS: populaire drugs op festivals zoals ketamine en cathinones worden steeds vaker gedetecteerd in speekselstalen. Er worden technische mogelijkheden ontwikkeld om deze stoffen on-site op te sporen. Een verdere opvolging in het laboratorium en een aanpassing van de wetgeving bieden hier mogelijkheden.

Quotes:

• 'De Belgische aanpak van drugs in het verkeer vaart niet blind, maar is gebaseerd op een praktische aanpak die wetenschappelijk en cijfermatig door ons laboratorium wordt ondersteund om objectief en toekomstgericht dit maatschappelijk probleem aan te pakken' aldus Sarah Wille, toxicoloog aan het NICC.
• 'De uitgebreide laboratoriumanalyses hebben ons in staat gesteld om niet alleen de meest voorkomende 'klassieke' drugs, maar ook nieuwe psychoactieve stoffen te detecteren die voorheen onopgemerkt bleven' aldus de toxicoloog.
• 'De toename van poly-druggebruik is een zorgwekkende trend die we nauwlettend in de gaten moeten houden. Het is essentieel dat we blijven investeren in geavanceerde detectiemethoden zowel op het terrein als in het laboratorium om de verkeersveiligheid te waarborgen'.
• ‘Een gecontextualiseerde beeldvorming moet de basis vormen van een beleid dat gebaseerd is op zowel preventie en sensibilisering als op handhaving. We moeten in de eerste plaats vermijden dat mensen onder invloed achter het stuur kruipen en slachtoffers maken.’ Aldus Ine Van Wymersch, Nationaal drugscommissaris.
• ‘Er moeten “heatmaps” (waar en wanneer zinvol controleren) gemaakt worden inzake risico’s  op gebruik van drugs achter het stuur (link met verkeersongevallen, uitgaansbuurten, evenementen,… ) en hier moet vervolgens het beleid op worden afgestemd.’ Aldus Ine Van Wymersch, Nationaal drugscommissaris.
• 'Ook de perceptie van de pakkans moet verhoogd worden om een effectief ontradend effect te hebben.’ Aldus Ine Van Wymersch, Nationaal drugscommissaris.

Kortere quotes:

• 'De Belgische aanpak van drugs in het verkeer is praktisch en wetenschappelijk onderbouwd'
• 'Aanpak is gericht op het detecteren van zowel klassieke drugs als nieuwere psychoactieve stoffen'
• 'De toename van poly-druggebruik is zorgwekkend; we moeten blijven investeren in geavanceerde detectiemethoden voor verkeersveiligheid'